با پایان نیمسال اول، معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در اطلاعیه ای که به امضای دکتر آرزو (استاد دانشکده مکانیک و معاون دانشجویی دانشگاه) رسیده است، به ذکر مسائل جاری این نیمسال (مانند سلف سرویس، مسائل مربوط به 13 آبان، 16 آذر، روز عاشورا و امتحانات) پرداخت. متن این اطلاعیه بدین شرح است:
اساتید محترم و دانشجویان عزیز دانشگاه صنعتی امیرکبیر
ضمن عرض سلام و آرزوی بهروزی، ذیلاً گزارش مختصری از نیمسال اول سال تحصیلی 89-88 ارائه میگردد:
دانشجویان و اساتید و کارکنان دانشگاه، پس از یک ترم سعی و تلاش و کوشش، اکنون در آخرین روزهای ترم هستند و زحمات و کوششهای تحصیلی و مجاهدتهای علمی پنج ماهه؛ امیرکبیریها درحال به ثمر رسیدن است.
این ترم در حالی آغاز شد که با اتفاقات رخ داده پس از انتخابات و فضای ملتهب عرصه سیاسی کشور، شاید تصور میشد که فضای بیرونی بر ترم تحصیلی تأثیرات التهاب آفرین و بحرانزا داشته باشد، لیکن بحمد الهی،اين ترم از آرامترین سنوات تحصیلی دانشگاه صنعتی امیرکبیر بود.
دانشجویان با آگاهی و قدرت تمییز خود توانستند بین جریان علمی دانشگاه و فضای سیاسی آلوده تفکیک نمایند و به اصلیترین وظیفه خود که علم آموزی است بپردازند. اساتید فرهیخته دانشگاه نیز با درایت و انتقال تجربه به دانشجویان آموختند که اختلافات سلیقهای در فضای علمی و مقدس دانشگاه تأثیرگذار نیست و در محیط دانشگاه بایستی بصورت جدی به امر مقدس تعلیم و تحصیل و پژوهش پرداخته شود.
شاید هماکنون که درآخرین روزهای ترم هستیم نگاهی به اتفاقات ترم گذشته و مرور آنها کمک نماید تا با آگاهی و تجربه اندوزی، از وقوع دوباره مشکلات پرهيز شود و فردای بهتر از دیروز برای دانشگاه و کشورمان ساخته شود.
شروع ترم تحصیلی:
بیست ویکم شهریورماه ترم آغاز گردید، شروع ترم تحصیلی با نظمي مناسب زودتر از سایر دانشگاهها صورت گرفت. با توجه به تعطیلی وسط هفته ایام عید فطر و امکان تاخیر فراوان در آغاز ترم، این موضوع توانست آغازی نسبتا بیدردسر و آرام برای فعالیتهاي آموزشی دانشگاه فراهم کند.
سلف سرویس:
بر اساس برنامه هاي از قبل تدوين شده در شروع ترم، سلف قدیمی دانشگاه که برای سالهای دهه 40 و 50 ساخته شده بود تخلیه وفعاليتهاي مربوط به تبديل ان به سالن اجتماعات جدید با توجه به نیازهای روز دانشگاه آغاز شد. سالن غذاخوری جدید با ویژگیهایی چون مدرن بودن و فضای مناسب و کیفیت بهتر پذیرایی در طبقات پایینی دانشکده نفت شروع بکار کرد که در ابتدا دارای مشکلات اجرایی بود. اين مشکلات اجرایی که لاجرم در جابجایی مکان غذاخوری و طبخ غذا بوجود میآيد، پس از شروع بکار سلف و حضور دانشجویان نمایان گردید. اعتراضات منطقی دانشجویان به صفهای دریافت غذا، معطلی برای غذا خوردن و سایر کمبودها، با کوششهای مسوولین و با پیگیریهای فراوان بتدريج مرتفع گردید ودر حال حاضر نيز اين روند ادامه دارد.
اعتراض به مشکل کیفیتی غذا در اوايل آبان ماه با اعتصاب غذای تعداد اندکی ازدانشجویان همراه بود. دراین مورد، خطای کارگری در کیفیت غذا توانست بهانه خوبی برای اعتراضات هدفمند بدست دهد و با سوء استفاده تعداد محدودي دردسر ساز شود که با پاسخگوییها و تلاش در رفع معایب موضوع حل شد.
روز 13 آبان:
در روز ملی مبارزه با استکبار نیز شاهد حضور دسته جمعی دانشجویان، اساتید وکارکنان در بین جمعیت حاضر بودیم، همگی در کنار هم در بین مردم حضور یافتند تا نشان دهند که استکبارستیزی یک شعار زودگذر و آنی که در سختیهای زمانه فراموش شود نیست، بلکه راه و رسم ملت و از مبانی ارزشی ما مي باشد.
نزدیکی چند خوابگاه دانشجویي به خیابانهایی که صحنه آشوبهاي خیابانی بود، باعث میشد که التهاب و هیجان این اتفاقات به خوابگاه منتقل شود و حضور افراد آشوبگر و درگیریها دامن خوابگاه را نیز بگیرد. این اتفاقات در خیابانهای به آفرین و پورموسی باعث می شد که دانشجویان خواسته و ناخواسته درگیر ماجرا شوند و شیطنت و بازیگوشی عده ای از ایشان نیز موضوع را پيچيده تر کند. سنگ اندازی به خیابان باعث جلب توجه به خوابگاه میشد و نیروهای انتظامی تصور میکردند که دانشجویان نیز در آشوبها دخیلند. تعدادي آشوبگر نيز سعي در كشاندن درگيريها به داخل خوابگاه نمودند. برای برخی دانشجویان با توجه به اقتضائات جوانی، شلوغبازی و هیجان، جزء دلمشغولیها و تفریحات است خصوصا وقتی در خیابان شاهد دعوا و آتشبازی با سطل زباله ها باشند. در هر صورت مسئولین دانشجويي راهی جز کنترل دانشجویان و جلوگیری از حضور افراد غیرمسئول در خوابگاه نداشته و با حضور خود در خوابگاه ها حتي المقدور از بروز اتفاقات و حوادث بالقوه جلوگيري نمودند..
روز دانشجو:
اخبار حاکی از اتفاقات جدیدی در دانشگاه بود ولی تصور نمیشد که دانشجوی اخراجی و هتاک نشریات موهن، دوباره دردانشگاه حضور يافته و با توهینها و جسارتها، روز دانشجو را به روز بدی برای دانشگاه تبدیل کند. بدیهی است روزی که بنام دانشجو مزین است میتواند با حضور پرشور و مطالبهگر ایشان همراه باشد و حداقل اینکه آنها روزشان را با حضور اگاهانه خود رونق بخشند ولی هتاکی از دانشجویان پلیتکنیکی بعید است.
پنج نفر از کسانی که هیچ نسبتی با دانشگاه نداشتند، آمدند و هرچه خواستند گفتند و انجام دادند. دراین مسیر عده ای از دانشجویان نیز با آنها همراه شدند، شعارهای بیاساس و توهین آمیز دادند و عدهای نیز تکرار نمودند. مشخص بود اینان که برای آتشافروزی آمده بودند، عقوبت کار خود را میدانند و مجبورند که از دانشگاه فرار کنند. این ننگ بر دانشگاه ماند و ما ماندیم با این سوال که آیا همیشه باید در براابر کسانی که ناآرامی، التهاب و تشنج را برای دانشگاه ميخواهند، ساکت و نظارهگر باشیم ونباید از خانه خود و حیثیت آن دفاع کنیم؟ مگر انتقاد و اعتراض، مرزی با فحاشی و توهین ندارد که به بهانه اعتراض حرمتشکنی کنند؟ حدود دو ساعت فضای دانشگاه ملتهب بود و این التهاب از بیرون دانشگاه نیز به داخل منتقل میشد.
دقيقاً یک هفته بعد در روز دوشنبه چند ساعتی شاهد التهاب دوباره بودیم، پس از هتک حرمت به ساحت مقدس حضرت امام (ره) در دانشگاه تهران همه بر آن شدند که از این عمل زشت تبری بجویند، این اتفاق بهانه خوبی بود برای التهاب و شلوغی دوباره که با حضور جمع کثیری از دانشجویان خنثی گردید و روز 23 آذر روز غلبه عقل و تدبیر بر هیجان شد. با وجود بعضي شعارهای سیاسی و نامربوط دانشجویان نشان دادند که دانشجویان امیرکبیری باهوش و فهیم هستند. با اینکه مدتی در صحن دانشگاه تشنج و شعار متقابل بود ولی کسی آسیبی ندید. دانشجوی دانشگاه امیرکبیر با هر سلیقه و عقیده میداند کسی که ظاهراً درطرف مقابل او شعار میدهد، همکلاسی و هم خوابگاهی اوست که باید فردا در کنارش بنشیند و به درس استاد گوش فرا دهد، چنین کسانی هرگز به همه توهین نمیکنند و صدمه نمیزنند.
روز عاشورا:
در حرمت شکنی و اتفاقات روز عاشورا، هفت نفر از دانشجویان دستگیر شدند، بدیهی است درچنین مواردی، آزادی افراد پس از تعیین تکلیف درخصوص مجرم بودن و نبودن آنها انجام می شود وامکان آزادی سریع وجود ندارد. هنگامی که خبر دستگیری تعدادی از دانشجویان درخارج از محيط دانشگاه و بدون ارتباط با هویت دانشگاهی ایشان به دانشگاه میرسد، مدیران دانشگاه از مسوولین ذیربط پیگیری می کنند تا چنانچه امکان کمک و مساعدت به دانشجویان و آزادی آنها وجود دشته باشد ، انجام شود. هرچند مشخص است که این اتفاقات ارتباط چندانی با فرآیند جاری دانشگاه ندارد. امید است که هرچه زودتر با اثبات بیگناهی امکان آزادی اين افراد فراهم شود.
دریکی از خوابگاههاي خودگردان واقع درپیچ شمیران- در شلوغیهای روز عاشورا ودر زمان درگیریهای خیابانی عده ای برای تذکر و احتمالا درگيري به داخل راهروهای خوابگاه آمدند که با راهنمایی نگهبان از آنجا خارج شدند و هیچ کس وارد خوابگاه نشد.
غروب پنجشنبه دهم دی ماه، پس ازچندبار هتاکی و شعارپراکنی سه نفراز دانشجویان و شش نفر از غیردانشجویان که مهمان خوابگاه بودند، نیروهای مربوطه برای برخورد با آنان به خوابگاه مراجعه نمودند که مسؤولین اداره خوابگاهها در محل حاضر شدند و توضیح دادند که چنانچه مشکلی وجود داشته باشد از طریق دانشگاه قابل حل است و حضور ایشان در خوابگاه لازم نمی باشد. دراین ماجرا، هیچ یک ازدانشجویان دستگیر نشدند و کسی هم وارد خوابگاه نشد و با تدبیر دانشجویان و مسؤولین موضوع خاتمه یافت. اما متاسفانه انواع موضوعات خلاف واقع و شایعات در این مورد پخش گردید تا اذهان آلوده شود. خبر خلاف واقع حمله به خوابگاه و نیز دستگیری دانشجویان درآنجا فضای دانشگاه را مسموم نمود، حتی درخصوص دستگیرشدگان نيز شايعاتي بي اساس مبني بر احتمال کشته شدن دانشجويان پخش شد.
امتحانات:
تمامی این شایعات منجر به فرصت طلبی و پخش تعدادي شب نامه و اطلاعیه مبني بر اين شد که ” روز شنبه 12/10/88 در اعتراض به حمله به خوابگاهها تجمعی جلوی ساختمان آموزش برگزار شده و امتحانات نیز برگزار نمی شود” و خواستار حضور در تجمعات اعتراضی شدند. شنبه صبح تجمعی درجلوی ساختمان آموزش برگزار نشد و عده ای که می خواستند امتحانات را به بهانه های غیرواقعی دچار مشکل کنند واز ايراد تهمتهاي بي اساس و خلاف واقع نیز ابایی نداشتند با کارهایی مثل آتش زدن فهرست دانشجویان نیز نتوانستند مانع برگزاری امتحانات عمومی و پایه شوند به ناچار در بعض دانشکده ها حضور یافتند و كار خود را ادامه دادند. در داخل چند دانشکده، بعضی امتحانات برگزار نشد و لغو گردید، درروزهای بعد کمکم از این تعداد کاسته و تعداد امتحانات برگزارنشده نیز کمتر شد. اساتید هم با دلسوزی مشغول برگزاری امتحانات بودند. وقتی اندکی از هیجانات کاسته شد و واقعیات نیز آشکار گردید، درهفته دوم تعداد امتحانات برگزارنشده به چند عدد رسید.
امتحانات برگزار نشده :
از حدود 700 امتحان که در دانشگاه برگزار میشود، تعداد 25 امتحان برگزار نگردید و تعداد 29 امتحان نیز با تعداد شرکت کنندگان بسیارکم برگزار شد، به تعبیر دیگر 92 درصد امتحانات بدون مانع برگزار گردید و در برگزاری کمتر از 8 درصد امتحانات مشکل وجود داشت. تعداد کل دانشجویان غایب نیز در این امتحانات 5 درصد کل دانشجویان بود؛ و تنها در 4 دانشکده آمار امتحانات برگزارنشده بیشتر از سه امتحان بود.
پایان :
با وجود فضای نسبتاً ملتهب دانشگاهی کشور، دانشگاه امیرکبیر ترم گذشته رادر آرامش گذراند و اندک تنشها نیز در فرآیند آموزشی و تحصیلی اخلالی ایجاد نکرد؛ با این حال لازم است تا در بعضي اتفاقات بررسی دقیقتر انجام شود تا به تبع ان بتوان راهی برای حل مشکلات موجود پیدا کرد تا بعدها شاهد چنین حوادثی نباشیم. در همین زمینه می توان چند پرسش اساسی را مورد توجه قرار داد:
چرا موضوعات واتفاقاتی که به دانشجویان، اساتید وکارکنان دانشگاه ارتباط ندارد، بهانه قرار میگیرد تا فضای علمی دانشگاه و روند آن متوقف شود، چرا ایجاد اختلال در روند طبیعی آموزش دانشگاه برای عدهای ارزش و تاکتیک است و بهر نحو میخواهند به آن دست زنند؟ چرا عدهای تلاش میکنند تا با بهانههای اندک قابل رفع و بعضا بی اساس جلوی برگزاری امتحانات را بگیرند؟
چرا مطالب خلاف واقع و بياساس به سادگی در دانشگاه رواج ميیابد و چگونه می توان از تسری این بدخواهی ها و ترویج شایعات کاست؟
چرا در دانشگاه، فردی را میتوان یافت که دربسیاری از تجمعات دانشکدهها به تحریک و دروغپردازی مشغول است “که امتحان ندهیم و…” درحالیکه اصلاً دانشجو نیست، چه رسد به امیرکبیری بودن؟ با وجود مراقبت بسيار اين نوع افراد با چه مكانيزم هايي وارد دانشگاه ميشوند؟ یا دانشجویی ادعای ضرب و شتم در دانشگاه را مطرح و به تحریک به ترک امتحانات می پردازد ولی بعداً مشخص ميشد كه اين موضوع اساسي نداشته است؟
چرا تعداد اندكي از دانشجویان، این حجم از تخلف واختلال را بوجود می آورند تا صرفاً با استفاده از آخرین ابزار ممکن -کمیته انضباطی و جلوگیری از حضور در دانشگاه- امکان آرام کردنشان به صورت نسبي وجود داشته باشد؟
آیا عموم دانشگاهیان باید شاهد و ناظر باشند تا درصدی اندك، به راحتی نظم علمی دانشگاه را به هم بریزند و در فرایند تحصیل و تعلم و پژوهش اخلال ایجاد کنند؟
آیا پدران ومادران منتظر رشد علمی و فرهنگي و درسی فرزندانشان يا دريافت چنین اخباری از دانشگاه هستند؟
چگونه می توان با کمک همه امیرکبیری ها، کاری کرد تا در ترمهای بعدی شاهد چنین تلخکامی هایی نباشیم و نظم سیستم آموزشی، دانشجويي، فرآیند تحصیلی و امتحانات بازیچه دست قرار نگیرد؟
بی تردید پاسخ به این سوالات و حل مشکلات، اهتمام همه ما را می طلبد.
با آرزوي بهروزي و توفيق الهي براي همه دانشگاهيان
بهروز آرزو
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه صنعتی امیرکبیر