ناآرامی های اخیر در مصر نتیجه اجتناب ناپذیر فعالیت دولتی است که سالها منعکس کننده سیاستهای واشنگتن به جالی درخواست مردم بوده. پایان احتمالی دوران فعالیت رژیم حسنی مبارک رئیس جمهور مصر حکایت از تغییرات بنیادین در سراسر خاورمیانه و پایان عصر آمریکا در منطقه دارد. حسنی مبارک نمونه یک حاکم مستبد در خاورمیانه بوده که واشنگتن از طریق کمکهای وی تلاش کرده بخشی از اهدافش را در منطقه پیاده کند.

حسنی مبارک با اسرائیل سازش کرده و در راستای اهداف کاخ سفید در خاورمیانه گام برداشته؛ سیاستی که مغایر با خواست مردم مصر بوده است. انزجار و نفرت مردم مصر از حسنی مبارک برای دولتمردان آمریکایی دردسرساز شده است. اکثر مردم مصر دل خوشی از هم پیمانی کشورشان با واشنگتن و اسرائیل نداشته اند. نتیجه سیاستهای آمریکا در خاورمیانه را می توان در ناآرامی ها و اعتراض های گسترده مردمی مصر دید. دولت فاسد حسنی مبارک که تحت حمایت آمریکا بوده، عملا توجه ای به خواست و مشکلات مردم نداشته و مقامات کاخ سفید خود در جریان این بی توجهی دولت مبارک به خواست های مردم مصر بودند.

اکنون دیگر تعجبی ندارد که دولت آمریکا در موضوع ناآرامی های مصر عملا با دوراهی مواجه شده است. از سویی آمریکا نمی خواهد دولت فرمان پذیر مصر از قدرت کنار برود و از سویی دیگر خود را مدافع خواست و آرمان های جنبش مردمی در این کشور معرفی می کند. آمریکا می داند که با سقوط دولت حسنی مبارک، واشنگتن فقط می تواند بر روی عربستان، یک اردن تضعیف شده و چند کشور کوچک حوزه خلیج فارس حساب باز کند. تغییرات در مصر پیامدهای مهمی در پی داشته است. این در حالی است که این تغییرات لزوما مدنظر آمریکایی ها نیست. با توجه به اتفاقات در مصر و دیگر کشورهای عربی منطقه، رهبران جدید این کشورها لازم است متفاوت از سیاستهای گذشته برای تثبیت مواضع شان عمل کنند. حتی اگر واشنگتن سیاست های قاطعانه ای در حمایت از خواست مردم مصر صادر کند، آمریکا در آینده با مشکلات در یکسری کشورهای عربی که صحنه ناآرامی و اعتراض های مردمی بود، مواجه خواهد شد.

باید پذیرفت که آمریکا در سیاستهایش در قبال مصر توجه اندکی به امور توسعه و بهبود شرایط معیشتی مردم این کشور داشته است. در مصر اکثر مردم معتقدند هم پیمانی استراتژیک مصر با واشنگتن در سیاست خارجی قاهره تاثیر منفی داشته و نفوذ سنتی منطقه ای مصر را تضعیف کرده است. نمونه ماندگار مواضع ضدآمریکایی مردم مصر را می توان در سال 2003 دید که در آن سال همزمان با حمله آمریکا به عراق، مردم مصر تظاهرات گسترده ای را علیه واشنگتن برگزار کردند. تظاهرکنندگان به شدت از سیاستهای جورج بوش انتقاد کردند و از این فرصت برای اعلام اینکه سیاستهای حسنی مبارک مغایر با خواست مردم مصر است، استفاده کردند. بنابراین مشخص است که نفرت مردم مصر از سیاستهای حسنی مبارک مربوط به این مقطع زمانی نیست و سابقه چندین ساله دارد.

تظاهرات ها و ناآرامی های اخیر در مصر هشداری به دولت باراک اوباما بوده و نشان می دهد که دولت آمریکا مجبور است با چالش دیگری در خاورمیانه که همانا ایجاد روابط جدید با مصر است، دست و پنجه نرم کند. حتی رهبران برخی کشورهای عربی که ناآرامی های به سبک تونس و مصر را تجربه نکرده اند، می خواهند نشان دهند که برای خواست مردم اهمیت قائل هستند. در این راستا برخی کشورهای عربی برای نشان دادن اعمال اصلاحات سیاسی و اقتصادی همسو با خواست مردم به دنبال تجدیدنظر در روابطشان با آمریکا هستند. سیاستگزاران آمریکایی اکنون دیگر می دانند که آمریکا در منطقه محبوبیت نداشته است به همین دلیل است که شاهد بروز نشانه هایی از به وجود آمدن یک خاورمیانه جدید ضد آمریکایی هستیم. دولتمردان آمریکایی در حال حاضر به شدت تلاش می کنند پیامدهای تغییرات بنیادین در خاورمیانه لطمه اندکی به منافع آمریکا وارد کند. البته به نظر می رسد که آمریکا نمی تواند در این مقطع زمانی اقدامات سازنده ای انجام دهد. روند تغییر در دنیای عرب فرا رسیده است و مردم کشورهای عربی خود در حال تعیین سرنوشتشان هستند. واشنگتن نیز باید سیاستهایش را با روند تغییرات در خاورمیانه تطبیق دهد نه اینکه تلاش کند در این روند اختلال ایجاد کند.

منبع:دیلی بیست