محمد صادق کوشکی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با حضور در نشست «آغاز زنگ حساب» که ظهر امروز پیرامون بررسی واقعیات توافق وین برگزار شدبه بیان نکاتی درخصوص جزئیات جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود با اشاره به پاسخ مقام معظم رهبری به نامه رئیس جمهور درباره جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای گفت: در این نامه، مقام معظم رهبری دو نکته را خواستار شدند که درباره جمع‌بندی مذاکرات انجام شود از جمله آنکه متن به دقت بررسی شود و راه‌های نقض عهد محتمل طرف مقابل بسته شود و بر همین اساس این جلسات برگزار می‌شود و خوب است دوستان وزارت خارجه به این نکات توجه کنند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: ما روز بعد جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای شاهد زمینه‌سازی برای نقض عهد توسط طرف آمریکایی مواجه شدیم از جمله این تعبیر جان کری که عنوان کرد پرونده هسته‌ای ایران را ذیل فصل 7 منشور سازمان ملل نگه داشته‌اند که این سخنان در تناقض با تعابیر دوستان وزارت خاجه ماست؛ اگر سخن دوستان ما درست است، سخنان جان کری نشان می‌دهد آمریکا می‌خواهد نقض عهد کند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: وزیر خارجه انگلیس نیز می‌گوید وقتی ایران گام‌های لازم را برداشت بخشی از تحریم‌ها متوقف می شود. اگر این جمله غلط است نشانه نقض عهد طرف مقابل است و اگر درست است دوستان وزارت خارجه ما باید گزارش دقیق‌تری بدهند.
وی با بیان اینکه تعهدات ایران به طور دقیق در متن توافق ذکر شده است، گفت: اما در مورد تعهدات طرف مقابل اینگونه نیست و الفاظ غیر حقوقی، مبهم و تفسیر پذیر آمده است.
کوشکی خاطرنشان کرد: اوباما می‌گوید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حق دارد در هر زمان و هر مکان از ایران را جستجو کند که البته دوستان ما می‌گویند اینگونه نیست اما ما باید بدانیم اوباما برای عمل کردن روایت خود را پیگیری می‌کند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در متن جمع‌بندی مذاکرات از خطوط قرمز مقام معظم رهبری تخطی‌هایی صورت گرفته است، گفت: از جمله این تخطی‌ها بحث راستی آزمایی توسط آژانس است که لغو تحریم‌ها به آن وابسته است . تخطی دیگر لغو تدریجی تحریم‌ها است علاوه بر آن زمان‌های طولانی برخی تعهدات ایران، تخطی از خطوط قرمزی است که مقام معظم رهبری مشخص کردند، این تخطی باعث می‌شود این توافق غیر شرعی شود.
کوشکی برای بهبود توافق هسته‌ای پیشنهاداتی به مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی ارائه کرد، از جمله آنکه مشخص شود کدامیک از تعهدات ایران در اولویت انجام است؟ آیا ما باید از همان اول سراغ تعهداتی برویم که برگشت‌پذیری آن دشوار است یا تعهداتی که برگشت پذیری آن به سرعت امکان‌پذیر است؟
وی افزود: تعیین زمان‌بندی برای اجرای تعهدات ما و طرف غربی پیشنهاد دیگر ما است، تا مشخص شود اگر جمهوری اسلامی فعالیت سانترفیوژهای خود را در نطنز تعطیل کند، طرف مقابل باید ظرف 24 یا 48 ساعت به تعهد خود عمل کند، در غیر اینصورت سانترفیوژهای غیر فعال ما دوباره فعال شود، این موارد باعث می شود راه برای نقض عهد طرف مقابل بسته شود.
کوشکی با اشاره به دو ابهام اصلی درباره توافق وین گفت: اول اینکه آقای لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد ما و چین خواستار لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران بودیم اما ایران با لغو تحریم‌ها در طول 5 سال موافقت کرد؛ اگر این جمله دروغ است باید توسط وزارت امور خارجه تکذیب شود و اگر راست است باید بگویند چرا چنین کردند.
وی ابهام دوم را مربوط به سخن جان کری عنوان کرد و افزود: وزیر خارجه آمریکا گفت «ادامه تحریم‌ها ممکن نبود» اگر این جمله درست باشد آیا ما با پذیرش این متن خود با دست خود تحریم‌ها را ادامه نبخشیده‌ایم؛ تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای باید این دو موضوع را شفاف سازد چرا که دو ابهام مهم درباره کلیت مذاکرات است.
کوشکی اظهار نظر فابیوس وزیر خارجه فرانسه در همان روز اعلام توافق را مؤید دو مطلب فوق خواند و گفت: وزیر خارجه فرانسه گفته است که شرکت‌های فرانسوی خواستار سهمی مناسب از بازار ایران هستند.
وی با اشاره به نقض خطوط قرمز مقام معظم رهبری و پذیرش فراتر از پادمان و بندهای ان پی تی طبق متن وزارت امور خارجه را مورد اشاره قرار داد و با طرح این سوال که ما بر چه اساسی تعهد دادیم تا مدت 15 سال صرفا در نطنز غنی‌سازی داشته باشیم و هیچ مرکز غنی‌سازی دیگری نداشته باشیم، اظهار داشت:آیا این با اقتدار حاکمیت ایران در خاک خود سازگار است؟ کدام کشوری در دنیا این تعهد را می‌دهد؟
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران درباره فردو گفت: فردو محلی خواهد بود که نسبت به غنی‌سازی اورانیوم و حتی نگهداری مواد شکافت‌پذیر و حتی تحقیق و توسعه ممنوع می‌شود؛ آیا معنای این باقی ماندن فردو علیرغم تأکیدات مقام معظم رهبری است؟
وی با یادآوری جمله رئیس جمهور پس از توافق که گفته تاریخ ایران با این توافق ورق خورد، تصریح کرد: اتحادیه اروپا می گوید هشت سال پس از انجام «برجام» تحریم‌ها لغو خواهد شد و یا پس از اثبات راستی‌آزمایی توسط آژانس تحریم‌ها برداشته می‌شود. همچنین در متن آمده است که ایالات متحده آمریکا تحریم‌ها را متوقف ساخته و به این توقف ادامه خواهد داد اما تا کی؟در متن توافق پاسخ می‌دهد که هشت سال پس از توافق، آمریکا اقدامات مقتضی برای لغو تحریم‌ها را پیگیری خواهد کرد که آن هم مشروط به راستی آزمایی آژانس خواهد بود.
کوشکی با اشاره به نطق رئیس‌جمهور پس از تفاهم لوزان در لغو فوری تحریم‌ها صحبت کرده بود گفت:آیا هشت سال لغو فوری است؟ یا مثلا رهبر انقلاب سخن از 20 هزار مگاوات برق هسته‌ای تا مدت زمانی خاص کرده‌اند؟ اما طبق متن توافق وین ما تا هشت سال فقط با سانتریفیوژهای نسل یک کار خواهیم کرد که یک بیستم 190 هزار سو مورد نیاز برای تأمین 20 هزار مگاوات را هم تأمین نخواهد کرد و جالب است که رهبر انقلاب در این مورد عدد ذکر کردند.
